Махамбет Өтемісұлының өмірі мен шығармашылығы туралы зерттеулер

РІК ҚИРАБАЕВ
ЕЛДІК ПЕН EPЛIК ЖЫРШЫСЫ
Қазақтың ұлттық поэзиясы халқымыздың басынан кешкен шытырман тарихына ұқсас әртүрлі ақындық үлгілерден, түрліше стильдегі жырлар мен ізденістерден құралады. Хандық дәуір жаңа ел болып құрала бастаған халықтың тұтастығын, сыртқы көз аларту шылардан сақтану жолдарын толғаған жыраулар поэзиясын тудырды. Қазақ жыраулары өлең-жыр шығарумен қатар, хан билігін нығайтып, елді бірлестіруді көздеген басалқа төрелік те айтты. Олар хан қасындағы ақылшы болды. Жыраулар поэзиясының ел мұңына, қазақ халқына арналған өсиеттері осылай туды. XVIII ғасырдың соңғы кезінен бастап, жыраулық дәстүр біртіндеп ығысып, жеке ақындық өнерге жол бере бастады. Жыраулық поэзияның қалыптасқан дағдылы сөз саптауы, ел тағдырын ту ғып ұстал, ерлікті, елдікті мадақтаған пафосты үні сабасына түсіп, жаңа ақындық өнер арқылы күнделікті тіршіліктің сан-саласына, жеке адам мен оның ісіне, қылығы мен қоғамдағы орнына үңіле қарау байқалды. Ұлттық әдебиеттегі адамды, оның мінез-құлқын, ішкі сырын суреттеуге бетбұрыс осы кезеңнен бастау алады. Ақындар да өмір ш